Definities en begrippen

Accreditatie

Het geheel van activiteiten op grond waarvan een gezaghebbend lichaam vaststelt en schriftelijk kenbaar maakt dat een instelling of persoon competent is om bepaalde taken uit te voeren (Bron: Ministerie van economische zaken, 2003).

Certificatie

Het geheel van activiteiten op grond waarvan een onafhankelijke, deskundige en betrouwbare instelling vaststelt en schriftelijk kenbaar maakt dat er een gerechtvaardigd vertrouwen bestaat dat een duidelijk omschreven object (een product, proces, systeem of de vakbekwaamheid van een persoon) voldoet aan vooraf gestelde eisen (Bron: Ministerie van economische zaken, 2003).

Certificatieschema

Een voor een certificatieregeling geldend set van specifieke normen, voorschriften en procedures. Een certificatieschema bevat i.h.a. de werkwijze, de (interpretatie van) de norm(en) waartegen beoordeeld wordt, de richt- lijnen behorend bij de norm(en), de methodiek volgens welke wordt getoetst, de certificatiecriteria en sanctieregels en – indien nodig – additionele kwalificatiecriteria voor certificatiepersoneel, met name op het gebied van sectordeskundigheid (Bron: Ministerie van economische zaken, 2003).

Een-op-een toezicht

Een­op­een-toezicht (of direct toezicht) is toezicht op de naleving, de kwaliteit of de veiligheid van een individuele organisatie (bedrijf, instelling), handeling of zaak (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Eerstelijnstoezicht

Het nalevingstoezicht dat de toezichthouder rechtstreeks uitoefent op de onder toezicht staande (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Handhaving

Handhaving is het ‘doen naleven’ en omvat het gehele spectrum van activiteiten dat is gericht op het laten voldoen aan de eisen die aan een zaak of handeling worden gesteld (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Horizontaal toezicht

Horizontaal toezicht is het toezicht gebaseerd op vertrouwen tussen de toezichthouder en de geïnspecteerde waarbij afspraken tussen beide partijen over de wijze waarop men met elkaar omgaat, zijn vastgelegd in een convenant (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Inspectie

Het onderzoek van een ontwerp, product, dienst, proces of installatie en de verificatie of dit/deze voldoet aan specifieke of algemene eisen (Bron: Ministerie van economische zaken, 2003).

Intern toezicht

Intern toezicht betreft de controlerende en goedkeurende activiteiten van een daartoe door de betreffende organisatie zelf aangewezen orgaan (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Interbestuurlijk toezicht

Interbestuurlijk toezicht is het toezicht op de wijze van uitoefening van publieke taken die door de wet zijn opgedragen aan andere overheden (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Ketentoezicht

Ketentoezicht is het op elkaar afgestemde toezicht van één of meer toezichthouders op de naleving, de kwaliteit of de veiligheid van een handeling of zaak, dat zich uitstrekt tot alle partijen die achtereenvolgens betrokken zijn bij deze handeling of zaak (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Kwaliteitstoezicht

Kwaliteitstoezicht is het toezicht op zelfstandige organisaties met een publieke taak, gericht op het voldoen aan wettelijke kwaliteitseisen (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Markttoezicht

Markttoezicht is het toezicht op de naleving van wet­ en regelgeving dat specifiek tot doel heeft marktwerking te bewaken en te bevorderen (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Naleving

Naleving is het voldoen aan gestelde normen of kwaliteitseisen (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Nalevingstoezicht

Nalevingstoezicht is het toezicht op handelingen van burgers, bedrijven en instellingen, gericht op het bevorderen of af dwingen van het naleven van wet­ en regelgeving (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Het overheidstoezicht zoals bedoeld in Afdeling 5.2 van de Algemene wet bestuursrecht. Het gaat hier om de controleactiviteiten uitgevoerd door personen die bij of krachtens wettelijke voorschrift belast zijn met het houden van toezicht op de naleving van het bij of krachtens enig wettelijke voorschrift bepaalde. Deze activiteiten worden verricht ten aanzien van de burgers en bedrijven tot wie de wettelijke voorschriften gericht zijn (Bron: Ministerie van economische zaken, 2003).

Norm

Een norm is een document waarin regels zijn vastgelegd die in het algemeen betrekking hebben op de kwaliteit van producten en diensten (zoals kwaliteitsniveau, uitvoering, veiligheid, afmetingen), dat verkrijgbaar is voor het publiek en dat de belanghebbende groeperingen in gemeen- schappelijk overleg is opgesteld en aanvaard (Bron: Ministerie van economische zaken, 2003).

Prikkel

Informatie of een omstandigheid die effect heeft op de motivatie van een ondertoezichtstaande om iets te doen of na te laten (Bron: Schut, Van der Heijden, Wilders & Van der Laan, 2014)

Prikkelstructuur

De set prikkels die van invloed is op het gedrag van ondertoezichtstaanden (Bron: Schut, Van der Heijden, Wilders & Van der Laan, 2014).

Privaat toezicht

Privaat toezicht is het toezicht dat wordt uitgeoefend door private partijen zonder (actieve) bemoeienis of directe verantwoordelijkheid door de overheid (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Systeemtoezicht

Systeemtoezicht of systeemgericht toezicht is het toezicht door de overheid dat gebruikmaakt van zelfregulerende systemen binnen organisaties of branches (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Stelseltoezicht

Stelseltoezicht is het toezicht op de naleving, de kwaliteit of de veiligheid dat zich uitstrekt over het gehele terrein waarvoor de inspectie verantwoordelijk is, of een onderdeel daarvan (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Toezicht

Toezicht kenmerkt zich door een positieve en op vertrouwen gebaseerde interactie tussen toezichthouder en ondertoezichtstaande gericht op het bewerkstelligen van maatschappelijk verantwoord gedrag (Bron: Schut, Van der Heijden, Wilders & Van der Laan, 2014).

Of:

Toezicht is het verzamelen van de informatie over de vraag of een handeling of zaak voldoet aan de daaraan gestelde eisen, het zich daarna vormen van een oordeel daarover en het eventueel naar aanleiding daarvan interveniëren (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Toezichtarrangement

Een toezichtarrangement is de beargumenteerde inrichting en werkwijze van toezicht en handhaving op een afgebakend terrein (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Toezichthouder

Een toezichthouder is volgens de Algemene wet bestuursrecht een persoon die bij of krachtens wettelijk voorschrift belast is met het houden van toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens enig wettelijk voorschrift (art.5.2) (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Tweedelijnstoezicht

Tweedelijnstoezicht is het toezicht op de wijze waarop een andere aangewezen instantie toezicht houdt (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Of:

De controleactiviteiten en de mogelijke interventies krachtens wettelijk voorschrift door of vanwege de bevoegde minister uitgevoerd ten aanzien van een organisatie die bij of krachtens wettelijk voorschrift belast is met de uitvoering van een wettelijke taak. De controle dient ertoe de rechtmatigheid en doelmatigheid van de uitvoering van de betreffende taak te waarborgen (Bron: Ministerie van economische zaken, 2003).

Uitvoeringstoezicht

Uitvoeringstoezicht is het toezicht op de uitvoering van publieke taken door zelfstandige organisaties (Bron: Velders & Brunia, 2013).

Zelfregulering

Giesen concludeert dat er veel definities van het begrip zelfregulering bestaan en dat er geen sprake is van één algemeen geaccepteerde definitie. Op basis van de algemene kenmerken van de verschillende definities komt hij tot de volgende definitie van zelfregulering: ‘Zelfregulering houdt in dat maatschappelijke partijen in bepaalde mate zelf verantwoordelijkheid nemen voor het opstellen en/of uitvoeren en/of handhaven van regels, indien nodig binnen het wettelijke en rechtelijke kader.’ (Bron: Giesen, Alternatieve regelgeving en privaatrecht, 2007).

 

Terug naar ‘Bijgerechten’

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *